Rau trai ( Commelina communis) còn gọi là rau trai thường, cỏ lài trắng,…: Là một cây thân thảo hằng năm trong họ rau trai. Loài thực vật này mọc nhiều ở nơi đất ẩm, ruộng vườn của các tỉnh đồng bằng, miền núi. Ở miền bắc biết đến là loại cây dùng để cho lợn ăn từ thời xa xưa. Khi khoa học phát triển thì các Y Bác sỹ đã nghiên cứu và tìm ra tác dụng tuyệt vời của cây rau trai tưởng chừng như nó là cây hoang dại
Rau trai cao 25 – 50cm, lông mềm, rễ dạng sợi mọc ở đốt, thân phân nhánh thường ngả xuống, lá thuôn hat hình ngọn giáo, có bẹ ở gốc dài 2 – 10 cm, rộng 1 – 2 cm, không cuống. Hoa màu xanh lơ có những lá bắc dạng mo bao quanh. Quả nang.
*
Thành phần hóa học: Thành phần chất khô trong cây rau trai có 21,15% cellulose, tro 12,8%, protein 7,8%, lipid 0,90% các dẫn xuất phi protein 59,75%. Ngoài ra trong cây có dolphin, commelinin, flavocommelin, awobanin. Hạt chứa dầu béo.
* Ở Nam Bộ cây rau trai là loại cỏ dại trên cạn mọc khắp nơi trên đất có độ ẩm cao và ngay cả dưới tán lá thưa
*
Cây rau trai đươc sử dụng như sau:
– Rau trai được dùng làm rau ăn: Thân và lá non của cây rau trai được dùng làm rau luộc, xào, nấu canh.
– Rau trai làm thức ăn chăn nuôi: Thân lá rau trai xanh làm thức ăn cho thỏ, dê, lợn, gà, vịt, cá. Thân lá rau trai thái nhỏ được nấu làm thức ăn cho lợn.
– Rau trai được dùng làm phân xanh: Sauk hi đi vệ sinh cỏ vườn, bờ,.. thân, lán rau trai được dùng để ủ phân xanh.
– Rau trai được trồng giữ ẩm trong vườn cây ăn quả: Nhiều nhà vườn trồng rau trai trên mặt luống trong vườn trồng cây ăn quả như cam, xoài,… để giữu ẩm và chống xói mòn do mưa.
– Rau trai được dùng như bài thuốc:
Các bài thuốc từ cây rau trai
Rau trai vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh, có tác dụng giải nhiệt, kháng sinh, chống viêm, lợi tiểu, tiêu sưng, thường được dùng toàn cây để làm thuốc. Có thể dùng tươi hay khô, được dùng để chữa các bệnh: cảm cúm, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm họng, viêm amidan cấp, nhiễm trùng đường tiết niệu, sinh dục, phù thũng.
Sau đây là các bài thuốc từ cây rau trai:
1- Chữa viêm họng, viêm amiđan cấp: Rau trai tươi 30 g sắc uống, ngày 1-2 lần, uống 3-4 ngày; có thể dùng 90-120 g giã nát chắt nước uống hằng ngày (cho thêm một chút muối) .
2- Chữa viêm ruột, kiết lỵ: Rau trai tươi 30-40 g sắc uống trong 3-5 ngày.
3- Chữa viêm cầu thận cấp, phù thũng, đái ít: Rau trai 30 g, cây cỏ xước 30 g, bông mã đề 30 g. Sắc uống thường xuyên hằng ngày. (theo BS Huy Tú).
4- Chữa phong thấp, viêm khớp, phù tim: Rau trai 40 g thái nhỏ, hạt đậu đỏ 40 g, nấu chín ăn hằng ngày (ăn cả cái lẫn nước) (theo BS Huy Tú).
5.Chữa rắn cắn: Rau Trai 16g rửa sạch, nhai nuốt nước, bã đắp lên chỗ rắn cắn, ngày làm 1-2 lần.
Chữa viêm nhiễm đường hô hấp trên: Rau trai 30 g, bồ công anh 30 g, lá dâu tằm 30 g, dùng sắc uống hằng ngày.
* Bài thuốc chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị:
1.Cảm cúm, viêm nhiễm phần trên đường hô hấp;
2.Viêm amygdal cấp, viêm hầu họng;
3.Phù thũng, nhiễm khuẩn đường niệu và sinh dục;
4.Viêm ruột thừa cấp, kiết lỵ.
Liều dùng 30-40g, dạng thuốc sắc.Dùng ngoài trị viêm mủ da, giải chất độc do rắn rết, bò cạp cắn đốt đau buốt và đầu gối, khớp xương bị sưng đau; lấy cây tươi giã đắp .
Hatinhit.com